Top 5 bài hướng dẫn soạn bài “Phong cách ngôn ngữ báo chí (tiếp theo)” văn học 11 mới nhất , nội dung bám sát sgk nhất , giúp em nắm vững kiến thức và trả lời các câu hỏi bài tập trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1
Soạn bài “Phong cách ngôn ngữ báo chí” số 1
Câu 1 trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1
Phân tích những đặc trưng cơ bản của ngôn ngữ báo chí thể hiện trong bản tin sau.
Ngày 3-2, tỉnh An Giang long trọng làm lễ đón nhận quyết định của Bộ Văn hoá – Thông tin công nhận di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia Ô Tà Sóc thuộc xã Lương Phi, huyện Tri Tôn. Đây là di tích cấp quốc gia thứ 15 của tỉnh An Giang. Ô Tà Sóc là vùng sơn lâm rộng khoảng 5 km2 thuộc núi Giài. Với hệ thống hang động và đường mòn hiểm trở, từ năm 1962 đến 1967, nơi đây là căn cứ của Tỉnh uỷ An Giang, sau đó là căn cứ dự phòng của tỉnh…
(Lâm Điển, Báo Lao động, số 35 – 2004)
Trả lời:
– Thông tin được đưa ra là thông tin cập nhật, chính xác rõ ràng, nhất là những thông tin về thời gian (ngày 3 – 2), địa điểm ( An Giang, xã…., huyện,…), cơ quan cấp, nơi được nhận.
– Văn phong ngắn gọn, giàu thông tin.
– Tính hấp dẫn: đoạn tin gợi được sự hấp dẫn trong những lời giới thiệu cung cấp thông tin về việc An Giang đón nhận danh hiệu di tích lịch sử cấp quốc gia Ô Tà Sóc. Nó thu hút sự chú ý của những người quen biết địa danh này, đồng thời kích thích sự tò mò khám phá của những người chưa từng đặt chân đến nơi đây.
Câu 2 trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1
Viết một phóng sự ngắn mang tính chất thời sự.
Gợi ý:
Một nghiên cứu mới của một trường đại học của Mỹ cho thấy: Những sinh viên sử dụng mang xã hội Face book (FB) có kết quả học tập kém hơn 20% so với các sinh viên khác. Ngoài giờ học, 88% sinh viên không sử dụng FB tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa. 75% sinh viên sử dụng FB không nghĩ rằng mạng xã hội nàu làm giảm sút kết quả học tập….
Bên cạnh đó là một số ảnh hưởng tiêu cực mà mạng xã hội lớn nhất hiện nay gây ra cho trẻ là: rối loạn tâm lý, bao gồm các hành vi chống đối xã hội, hoang tưởng, mất ngủ, lo âu, trầm cảm, kết quả học tập giảm sút…
Gợi ý trả lời các câu hỏi bài tập phần Luyện tập SGK Ngữ văn 11 tập 1 trang 145.
Bài 1 trang 145
Phân tích những đặc trưng cơ bản của ngôn ngữ báo chí thể hiện trong bản tin sau.
Ngày 3-2, tỉnh An Giang long trọng làm lễ đón nhận quyết định của Bộ Văn hoá – Thông tin công nhận di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia Ô Tà Sóc thuộc xã Lương Phi, huyện Tri Tôn. Đây là di tích cấp quốc gia thứ 15 của tỉnh An Giang. Ô Tà Sóc là vùng sơn lâm rộng khoảng 5 km2 thuộc núi Giài. Với hệ thống hang động và đường mòn hiểm trở, từ năm 1962 đến 1967, nơi đây là căn cứ của Tỉnh uỷ An Giang, sau đó là căn cứ dự phòng của tỉnh…
(Lâm Điển, Báo Lao động, số 35 – 2004)
Trả lời:
Có thể nói chỉ với bản tin về việc An Giang đón nhận danh hiệu di tích lịch sử cấp quốc gia Ô Tà Sóc ngắn gọn nêu trên, chúng ta cũng có thể nhận ra được những nét đặc trưng của phong cách ngôn ngữ báo chí:
– Thông tin được đưa ra là thông tin cập nhật, chính xác rõ ràng, nhất là những thông tin về thời gian (ngày 3-2), địa điểm (An Giang, xã…, huyện…), cơ quan cấp, nơi được nhận.
– Câu văn ngắn gọn, giàu thông tin.
– Đoạn tin gợi được sự hấp dẫn nhất định trong những lời giới thiệu cung cấp thông tin khá ngắn gọn. Thu hút sự chú ý của những người đã từng biết đến địa danh này, đồng thời có thể kích thích sự tò mò khám phá của những người chưa từng đến nơi đây.
Bài 2 trang 145
Viết một phóng sự ngắn mang tính chất thời sự.
Gợi ý:
Để viết được bài phóng sự báo chí, trước hết cần phải chủ động xác định được vấn đề đang gây được chú ý của dư luận trong xã hội. Ví dụ như các nguyên nhân dẫn dến tai nạn giao thông, tệ nạn cờ bạc ma tuý, kiểu cách ăn chơi thác loạn của giới trẻ trong các vũ trường,… hoặc những vấn đề gần gũi với lứa tuổi học đường như văn hoá ăn mặc, lí tưởng của tuổi trẻ hiện nay,…
Sau khi lựa chọn được đề tài cần chọn lọc những sự kiện tiêu biểu để miêu tả, ghi chép người thực, việc thực có thời gian, địa điểm cụ thể, có số liệu nhằm thể hiện tính thuyết phục (nếu cần), rồi sau đó mới tiến hành viết bài.
Có thể tham khảo một số mẫu phóng sự ngắn sau đây:
Mẫu 1:
Theo Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa, do ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới gây mưa lớn từ tối mùng 9 đến ngày 10/10, hơn 500 hộ dân ở hai xã Tượng Sơn và Tế Nông, huyện Nông Cống có nhà bị ngập trong nước và cô lập với bên ngoài. Trong đó, nhiều nhà bị ngập hơn 50 cm, cuộc sống người dân gặp khá nhiều khó khăn. UBND xã Tương Sơn đã huy động lực lượng phòng chống lụt bão xuống các thôn nằm trong vùng bị ngập lụt, đưa người già, neo đơn, gia đình chính sách ra khỏi vùng ngập. Xã đã cấp phát mì tôm, lương thực và nước ngọt cho các hộ dân bị cô lập.
Tại xã Tế Nông, một đoạn đê bối (đê đắp vòng hai đầu nối với đê chính) của sông Hoàng bị vỡ với chiều dài khoảng 5m, khiến nhà của hơn 100 hộ dân ở thuộc xã này bị ngập trong nước. UBND xã Tế Nông đã huy động hơn 300 người dân cùng lực lượng công an xã, dân quân, đoàn viên, thanh niên, phối hợp với hơn 40 cán bộ, chiến sỹ Công an huyện Nông Cống tăng cường về hiện trường nơi đê bị vỡ để ngăn không cho nước lũ chảy vào làng. Lực lượng chức năng và nhân dân địa phương đã đổ hàng trăm mét khối đất, cát, đóng hàng trăm chiếc cọc tre xuống đoạn đê bối bị vỡ. Nhờ kịp thời khắc phục sự cố theo phương châm 4 tại chỗ, đến đầu giờ chiều 10/10, đoạn đê bối này đã được gia cố, nước sông không chảy vào làng.
Mưa lớn với lượng mưa trên 200mm từ tối mùng 9 đến ngày 10/10, khiến nhiều tuyến phố như Trần Phú, Ngã tư Bưu điện tỉnh, Triệu Quốc Đạt, Tô Vĩnh Diện, Trường Thi, Nguyễn Du, Hải Thượng Lãn Ông… bị ngập. Hàng loạt phương tiện cơ giới chết máy dọc đường, khiến giao thông rơi vào tình trạng hỗn loạn.
Lực lượng Cảnh sát Giao thông thành phố Thanh Hóa phải huy động các xe cứu hộ để chuyên chở các xe ô tô con bị chết máy dọc đường, nhằm tránh tình trạng ùn tắc. Chiều 10/10, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Thanh Hóa đã phát lệnh báo động cấp III trên sông Yên và yêu cầu các huyện Nông Cống, Tĩnh Gia, Quảng Xương triển khai ngay việc tuần tra, canh gác đê.
Với những đoạn đê xung yếu, các địa phương cần rà soát phải lên phương án xử lý an toàn, đồng thời thông báo cho người dân biết để chủ động sơ tán khi mức nước lên cao.
Soạn bài “Phong cách ngôn ngữ báo chí” số 2
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
Các phương tiện diễn đạt và đặc trưng của ngôn ngữ báo chí
Các phương tiện diễn đạt
- Về từ vựng
Từ vựng trong ngôn ngữ báo chí hết sức phong phú, và có thể nói, ở mỗi phạm vi phản ánh, mỗi thể loại báo chí lại có lớp từ vựng rất đặc trưng.
Ví dụ: bảng tin thường dùng danh từ riêng chỉ địa danh, tên người, thời gian, sự kiện,…phóng sự dùng nhiều từ miêu tả sự kiện, hình ảnh địa phương, nhân vật,…
- Về ngữ pháp
Câu văn trong ngôn ngữ báo chí rất đa dạng, nhưng thường ngắn gọn, sáng sủa, mạch lạc để đảm bảo thông tin chính xác. Có thể viết câu ngắn như trong tin vắn, có thể viết câu dài với kết cấu phức tạp như trong phóng sự. Cũng có những câu gần gũi như ngôn ngữ hằng ngày như trong tiểu phẩm.
- Về các biện pháp tu từ
Ngôn ngữ báo chí không hạn chế các biện pháp tu từ từ vựng và cú pháp. Trong báo chí, ta thấy không ít hình ảnh ví von, so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, đảo ngữ,…Những biện pháp tu từ này nhằm diễn đạt chính xác, có hình ảnh và nhạc điệu thích hợp với từng nội dung và thể loại.
Ngoài ra, ở báo nói ngôn ngữ báo chí đòi hỏi phát âm rõ ràng, khúc chiết: ở báo nói thì chú ý đến khổ chữ, kiểu chữ phối hợp với màu sắc, hình ảnh,… tạo nên điểm nhấn trong thông tin.
Các phương tiện diễn đạt nói trên thể hiện đặc điểm ngôn ngữ báo chí rõ nét và góp phần tạo nên một phong cách độc lập – phong cách ngôn ngữ báo chí.
Đặc trưng của ngôn ngữ báo chí
- Tính thông tin sự kiện: Thông tin phải cập nhật, chính xác và đầy đủ; vừa đảm bảo tính khách quan, vừa có tác dụng hướng dẫn dư luận.
- Tính ngắn gọn: Diễn đạt ngắn gọn nhưng vẫn chứa đựng lượng thông tin cao nhất.
- Tính sinh động, hấp dẫn: Ngôn ngữ báo chí phải kích thích sự tò mò hiểu biết của người đọc qua cách dùng từ, đặt câu, đặc biệt là ở tiêu đề bài báo.
Bài tập
Câu 1: Trang 145 sgk ngữ văn 11 tập 1
Phân tích những đặc trưng cơ bản của ngôn ngữ báo chí (tính thông tin thời sự, tính ngắn gọn) thể hiện trong bản tin sau:
Ngày 3 -2, tỉnh An Giang long trọng tổ chức lễ đón nhận quyết định của Bộ văn hóa – Thông tin công nhận di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia Ô Tà Sóc thuộc xã Lương Phi, huyệ Tri Tôn. Đây là di tích cấp quốc gia thứ 15 của tỉnh An Giang. Ô Tà Sóc là vùng sơn lâm rộng khoảng 5km2 thuộc núi Giài. Với hệ thống hang động và đường mòn hiểm trở, từ năm 1962 đến 1967, nơi đây là căn cứ của Tỉnh ủy An Giang, sau đó là căn cứ dự phòng của tỉnh…
(Theo báo Lao động, số 35/2004)
Câu 2: Trang 145 sgk ngữ văn 11 tập 1
Viết một bài phóng sự ngắn mang tính thời sự (về một hiện tượng mà dư luận quan tâm, ví dụ: môi trường sống, nạn cờ bạc, hủ tục mê tín ở địa phương,..)
Đề bài: Viết một bài phóng sự về tệ nạn cờ bạc ở địa phương em.
Soạn bài “Phong cách ngôn ngữ báo chí” số 3
Câu 1 (trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Những thông tin cơ bản của ngôn ngữ báo chí trong bản tin đó là:
– Tính thông tin: cập nhật chính xác rõ ràng.
– Sự kiện: Tỉnh An Giang đón nhận Quyết định của Bộ Văn hoá –Thông tin.
– Thời gian: 3-2-2004
– Địa điểm: tỉnh An Giang.
– Quyết định công nhận: Di tích lịch sử cấp quốc gia Ô Tà Sóc thuộc xã Lương Phi, huyện Tri Tôn.
– Lí do được công nhận: có nhiều hang động và đường mòn hiểm trở, từ năm 1962- 1967, nơi đây là căn cứ của tỉnh An Giang,…
+ Tính ngắn gọn, giàu thông tin: Thông tin đầy đủ, dễ hiểu
+ Tính hấp dẫn: giới thiệu về danh sách danh lam thắng cảnh, các hệ thống hang động và đường mòn hiểm trở, …thu hút sự chú ý của những người đã từng đến đây. Đồng thời kích thích sự tò mò khám phá của những người chưa từng đến nơi đây.
Câu 2 (trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Ví dụ: Viết tin về “Một tệ nạn xã hội ở địa phương em”
Yêu cầu:
– Thời gian
– Địa điểm xảy ra sự kiện
– Người chứng kiến sự kiện
– Nguyên nhân dẫn tới thực trạng,
– Nỗi lo của nhân dân địa phương và chính quyền
– Ý kiến đề nghị và hướng khắc phục.
Soạn bài “Phong cách ngôn ngữ báo chí” số 4
I. Các phương tiện diễn đạt và đặc trưng của ngôn ngữ báo chí
1. Các phương tiện diễn đạt
a, Về từ vựng
b, Về ngữ pháp
c, Về biện pháp tu từ
2. Đặc trưng của ngôn ngữ báo chí
– Tính thông tin thời sự
– Tính ngắn gọn
– Tính sinh động, hấp dẫn
Luyện tập
Bài 1 (trang 145 sgk ngữ văn 11 tập 1)
Bản tin ngắn nêu việc An Giang đón nhận danh hiệu di tích lịch sử cấp quốc gia Ô Tà Sóc, có những đặc trưng phong cách ngôn ngữ báo chí:
– Thông tin được cập nhật chính xác, rõ ràng, có thời gian ( 3/2), địa điểm (An Giang,…), cơ quan cấp, nơi nhận
– Ngôn ngữ ngắn gọn, giàu thông tin
– Đoạn tin gợi được sự hấp dẫn nhất định lời giới thiệu cung cấp thông tin khá ngắn gọn
Câu 2 (trang 145 sgk ngữ văn 11 tập 1)
Để viết được phóng sự báo chí cần:
– Chủ động xác định được vấn đề gây được chú ý của dư luận trong xã hội: các vấn đề về vệ sinh thực phẩm, tệ nạn xã hội…
– Lựa chọn những sự kiện tiêu biểu để miêu tả, ghi chép người thực, việc thực, có thời gian, địa điểm
– Thông tin cung cấp cần trung thực, xác thực ngắn gọn
Soạn bài “Phong cách ngôn ngữ báo chí” số 5
Câu 1 (trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Những thông tin cơ bản của ngôn ngữ báo chí trong bản tin đó là:
– Tính thông tin: cập nhật chính xác rõ ràng.
– Sự kiện: Tỉnh An Giang đón nhận Quyết định của Bộ Văn hoá –Thông tin.
– Thời gian: 3-2-2004
– Địa điểm: tỉnh An Giang.
– Quyết định công nhận: Di tích lịch sử cấp quốc gia Ô Tà Sóc thuộc xã Lương Phi, huyện Tri Tôn.
– Lí do được công nhận: có nhiều hang động và đường mòn hiểm trở, từ năm 1962- 1967, nơi đây là căn cứ của tỉnh An Giang,…
+ Tính ngắn gọn, giàu thông tin: Thông tin đầy đủ, dễ hiểu
+ Tính hấp dẫn: giới thiệu về danh sách danh lam thắng cảnh, các hệ thống hang động và đường mòn hiểm trở, …thu hút sự chú ý của những người đã từng đến đây. Đồng thời kích thích sự tò mò khám phá của những người chưa từng đến nơi đây.
Câu 2 (trang 145 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Ví dụ: Viết tin về “Một tệ nạn xã hội ở địa phương em”
Yêu cầu:
– Thời gian
– Địa điểm xảy ra sự kiện
– Người chứng kiến sự kiện
– Nguyên nhân dẫn tới thực trạng,
– Nỗi lo của nhân dân địa phương và chính quyền
– Ý kiến đề nghị và hướng khắc phục.
Nguồn: Tổng Hợp