Các em hãy cùng phân tích bài ” Hiền tài là nguyên khí của quốc gia”để thấy được vai trò của hiền tài đối với sự hưng thịnh, phát triển của mỗi quốc gia, qua đó thấy được thái độ của nhà văn Thân Nhân Trung đối với những người hiền tài.
Dàn ý phân tích bài “Hiền Tài Là Nguyên Khí Của Quốc Gia” số 1
I. Mở bài
– Giới thiệu tác giả Thân Nhân Trung: Nổi tiếng với tài năng văn chương và được Lê Thánh Tông tin dùng.
– Khát quát và đánh giá về tư tưởng tác phẩm: Tư tưởng trọng người tài – đó là tư tưởng lớn mang tầm thời đại và có ý nghĩa vượt thời gian.
I.. Thân bài
1. Tầm quan trọng của hiền tài với đất nước
a. Coi hiền tài là nguyên khí của quốc gia
– Hiền tài: vừa là người có tài vừa là người có đức. Đức thể hiện ở lòng yêu nước, yêu dân tận tâm với công việc. Tài thể hiện ở học vấn uyên thâm, óc xử trí linh hoạt. Tài và đức là những phẩm chất cần có của người lãnh đạo đất nước.
– Nguyên khí: Là khí chất ban đầu làm nên sự phát triển sống còn của sự vật, cũng là khí chất bên trong còn nguyên lành chưa pha tạp.
→ Coi hiền tài là nguyên khí quốc gia có nghĩa là tác giả đề cao hiền tài, coi họ là điểm xuất phát làm nên sự hưng vong của quốc gia.
– Cách lập luận của tác giả: Nguyên khí thịnh thế nước mạnh, nguyên khí suy thế nước suy yếu
→ Bằng cách lập luận so sánh đã làm rõ chân lí hiển nhiên hiền tài là nguyên khí quốc gia
b. Chính sách đối đãi với người hiền tài.
– Trước kia: Bồi dưỡng nhân tài, kén chọn kẻ sĩ, quý chuộng kẻ sĩ đề cao bằng tước trật, nêu tên ở tháp Nhạn, ban danh hiệu Long Hổ, bày tiệc văn hỉ. Tuy nhiên, các chính sách ấy không lưu danh lại được đến đời sau
– Ngày nay: Dựng đá đề văn ở cửa Hiền Quan.
→ Ca ngợi những vị vua tài năng, chúa suốt khi nhận ra vai trò và mối quan hệ của hiền tài với đất nước.
c. Tác dụng của việc lập văn bia
– Thể hiện sự tôn trọng của xã hội và triều đại đối với hiền tài
– Khuyến khích hiền tài, nhắc nhở những ai có chí tiến thủ để cho lòng thiện tràn đầy, ý xấu bị ngăn.
– Những kẻ xấu lấy đó làm răn, người tốt theo đó mà gắng, dẫn việc dĩ vãng, chỉ lối cho tương lai.
– Làm cho đất nước được hưng thịnh, bền lâu.
→ Cần thiết phải lập văn bia đề danh tiến sĩ.
2. Nghệ thuật của tác phẩm
– Do khắc vào bia đá nên bài kí ngắn gọn, hàm súc
– Là ý chỉ của vua nên lời lẽ trang trọng, thiêng liêng
– Do phải để lại cho muôn đời nên ý tứ sâu sắc , triết lí hàm chứa sự suy ngẫm
3. Bài học lịch sử
– Ở thời nào “hiền tài cũng là nguyên khí quốc gia” cho nên phải biết phát hiện và trân trọng hiền tài.
– Giáo dục được xem là quốc sách hàng đầu
– Biết đào tạo, bồi dưỡng nhân tài, không để chảy máu chất xám.
I.I. Kết bài
– Khái quát lại tư tưởng trọng người hiền tài trong tác phẩm.
– Liên hệ với thực tiễn cuộc sống hiện nay.
Dàn ý phân tích bài “Hiền Tài Là Nguyên Khí Của Quốc Gia” số 2
1. DÀN Ý
1. Mở bài:
+ Giải thích sơ lược vổ văn bia:
– Văn bia là bài văn khắc trên mặt bia đá, nhằm ghi chép lại những sự kiện trọng dại hoặc tên tuổi, sự nghiệp của những người có công đức lớn lao dể lưu truyền cho
hậu thế biết.
– Bài kí để danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Dại Bảo thứ ba do tiến sĩ Thân Nhân Trung viết năm 1484 thời Hống Đức, theo lệnh vua Lê Thái Tông.
– Hiển tài là nguyên khí của quốc gia là đoạn trích từ bài văn bia. Nội dung nhầm giải thích ý nghĩa và mục đích đúng đắn của việc dựng bia tiến sĩ: vừa là hình thức ghi công để tôn vinh tôn tuổi của các bậc hiền tài; vừa lả cách động viên dể họ dón hết sức lực và tâm huyết chăm lo cho quyền lợi của đất nước và dân tộc.
2. Thân bài:
• Nội dung đoạn trích:
+ Hiển tài có vai trò vô cùng quan trọng đối với vận mệnh đất nước.
– Tác giả đúc kết chân lí: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Vậy Hiền tài là gì? Hiền tài là người tài cao đức lớn, học rộng hiểu nhiều. Nguyên khí là gì? Nguyên khí là khí chất ban đầu làm nên sự sống và quá trình phát triển của sự vật. Hiểu rộng ra, nguyên khí là nền tảng làm nên sự sống còn và phát triển của xã hội và đất nước.
– Hiền tài là sự đúc kết tinh hoa của trời đất, của dân tộc ( Địa linh sinh nhản kiệt). Vì thế nên Hiền tài là nguyên khí của quốc gia: nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rối lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu rồi xuống thấp.
– Để chứng minh cho nhận xét của mình là đúng, tác giả nêu lên cung cách cư xử rất trân trọng của các bậc vua chúa xưa nay dối với hiển tài: Bổi dưỡng kén chọn nhân tài, ban thưởng tới mức cao nhất.
• Ý nghĩa to lớn của việc khắc bia để tên các tiến sĩ đối với đương thời và hậu thế.
+ Tuy nhiên, đối xử trân trọng như thế vần chưa đủ, mà phải ghi tên họ vào bia đá dể lưu danh muôn thuở.
+ Tác giả khẳng định việc dựng bia là đúng dấn và hết sức cần thiết, không phải là chuyện chuộng văn chương, ham tiếng hão…
– Ngoài ý nghĩa tôn vinh tên tuổi của các bậc hiền tài, ghi nhớ công lao của những người có đóng góp to lớn cho đất nước, dân tộc thì mục dích của việc dựng bia là để răn dạy lẽ phải, ngăn ngừa sự tha hoá biến chất của những người có tài, có chức quyển trong thiên hạ.
– Để những người tài trở thành hiền tài, thành nguyên khí quốc gia thì triều đình cần phải có chinh sách đào tạo và sử dụng hiệu quả, phải có những điểu răn dạy nghiêm khắc trước mắt và lâu dài. Bia đá sẽ là lởi nhắc nhờ hiền tài có ý thức rõ ràng hơn vé trách nhiệm của mình đối với sự hưng vong của đất nước và dân tộc. Bài viết có kết cấu khép kín, mở đầu bằng việc khẳng định Hiền tài là nguyên khí của quốc gia và kết thúc bằng ý: …vừa rèn giũa danh tiếng cho sĩ phu, vừa để củng cố mệnh mạch cho nhà nước.
3. Kết bài:
– Bằng phương pháp lập luận chặt chẽ và nghệ thuật sử dụng (ừ ngữ chinh xác, bài viết của tác giả Thân Nhân Trung đã để lại cho người đời sau bài học thiết thực về cách nhìn nhận, đánh giá và sử dụng nhân tài.
– Nếu có chính sách phát hiện, đào tạo và đãi ngộ hiền tài đúng đắn và hợp lí thỉ sự nghiệp xây dựng, phát triển dân giàu nước mạnh mới mau chóng trở thành hiện thực.
Dàn ý phân tích bài “Hiền Tài Là Nguyên Khí Của Quốc Gia” số 3
I. DÀN Ý
1. Mở bài:
+ Giải thích sơ lược về văn bia:
– Văn bia là bài văn khắc trên mặt bia đá, nhằm ghi chép lại những sự kiện trọng đại hoặc tên tuổi, sự nghiệp của những người có công đức lớn lao để lưu truyền cho hậu thế biết.
– Bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo thứ ba do tiến sĩ Thân Nhân Trung viết năm 1484 thời Hồng Đức, theo lệnh vua Lê Thái Tông.
– Hiền tài là nguyên khí của quốc gia là đoạn trích từ bài văn bia. Nội dung nhằm giải thích ý nghĩa và mục đích đúng đắn của việc dựng bia tiến sĩ: vừa là hình thức ghi công để tôn vinh tên tuổi của các bậc hiền tài, vừa là cách động viên để họ dồn hết sức lực và tâm huyết chăm lo cho quyền lợi của đất nước và dân tộc.
2. Thân bài:
* Nội dung đoạn trích:
+ Hiền tài có vai trò vô cùng quan trọng đối với vận mệnh đất nước.
– Tác giả đúc kết chân lí: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Vậy Hiền tài là gì? Hiền tài là người tài cao đức lớn, học rộng hiểu nhiều. Nguyên khí là gì? Nguyên khí là khí chất ban đầu làm nên sự sống và quá trình phát triển của sự vật. Hiểu rộng ra, nguyên khí là nền tảng làm nên sự sống còn và phát triển của xã hội và đất nước.
– Hiền tài là sự đúc kết tinh hoa của trời đất, của dân tộc ( Địa linh sinh nhân kiệt ). Vì thế nên Hiền tài là nguyên khí của quốc gia: nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rồi lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu rồi xuống thấp.
– Để chứng minh cho nhận xét của mình là đúng, tác giả nêu lên cung cách cư xử rất trân trọng của các bậc vua chúa xưa nay đối với hiền tài: Bồi dưỡng kén chọn nhân tài, ban thưởng tới mức cao nhất.
* Ý nghĩa to lớn của việc khắc bia đề tên các tiến sĩ đối với đương thời và hậu thế.
+ Tuy nhiên, đối xử trân trọng như thế vẫn chưa đủ, mà phải ghi tên họ vào bia đá để lưu danh muôn thuở.
+ Tác giả khẳng định việc dựng bia là đúng đắn và hết sức cần thiết, không phải là chuyện chuộng văn chương, ham tiếng hão…
– Ngoài ý nghĩa tôn vinh tên tuổi của các bậc hiền tài, ghi nhớ công lao của những người có đóng góp to lớn cho đất nước, dân tộc thì mục đích của việc dựng bia là để răn dạy lẽ phải, ngăn ngừa sự tha hoá biến chất của những người có tài, có chức quyền trong thiên hạ.
– Để những người tài trở thành hiền tài, thành nguyên khí quốc gia thì triều đình cần phải có chính sách đào tạo và sử dụng hiệu quả, phải có những điều răn dạy nghiêm khắc trước mắt và lâu dài. Bia đá sẽ là lời nhắc nhở hiển tài có ý thức rõ ràng hơn về trách nhiệm của mình đối với sự hưng vong của đất nước và dân tộc.
– Bài viết có kết cấu khép kín, mở đầu bằng việc khẳng định Hiền tài là nguyên khí của quốc gia và kết thúc bằng ý: …vừa rèn giũa danh tiếng cho sĩ phu, vừa để củng cố mệnh mạch cho nhà nước.
3. Kết bài:
– Bằng phương pháp lập luận chặt chẽ và nghệ thuật sử dụng từ ngữ chính xác, bài viết của tác giả Thân Nhân Trung đã để lại cho người đời sau bài học thiết thực về cách nhìn nhận, đánh giá và sử dụng nhân tài.
– Nếu có chính sách phát hiện, đào tạo và đãi ngộ hiền tài đúng đắn và hợp lí thì sự nghiệp xây dựng, phát triển dân giàu nước mạnh mới mau chóng trở thành hiện thực.
Dàn ý phân tích bài “Hiền Tài Là Nguyên Khí Của Quốc Gia” số 4
. Mở bài
– Giới thiệu tác giả Thân Nhân Trung: Nổi tiếng với tài năng văn chương và được Lê Thánh Tông tin dùng.
– Khát quát và đánh giá về tư tưởng tác phẩm: Tư tưởng trọng người tài – đó là tư tưởng lớn mang tầm thời đại và có ý nghĩa vượt thời gian.
II. Thân bài
1. Tầm quan trọng của hiền tài với đất nước
a. Coi hiền tài là nguyên khí của quốc gia
– Hiền tài: vừa là người có tài vừa là người có đức. Đức thể hiện ở lòng yêu nước, yêu dân tận tâm với công việc. Tài thể hiện ở học vấn uyên thâm, óc xử trí linh hoạt. Tài và đức là những phẩm chất cần có của người lãnh đạo đất nước.
– Nguyên khí: Là khí chất ban đầu làm nên sự phát triển sống còn của sự vật, cũng là khí chất bên trong còn nguyên lành chưa pha tạp.
→ Coi hiền tài là nguyên khí quốc gia có nghĩa là tác giả đề cao hiền tài, coi họ là điểm xuất phát làm nên sự hưng vong của quốc gia.
– Cách lập luận của tác giả: Nguyên khí thịnh thế nước mạnh, nguyên khí suy thế nước suy yếu
→ Bằng cách lập luận so sánh đã làm rõ chân lí hiển nhiên hiền tài là nguyên khí quốc gia
b. Chính sách đối đãi với người hiền tài.
– Trước kia: Bồi dưỡng nhân tài, kén chọn kẻ sĩ, quý chuộng kẻ sĩ đề cao bằng tước trật, nêu tên ở tháp Nhạn, ban danh hiệu Long Hổ, bày tiệc văn hỉ. Tuy nhiên, các chính sách ấy không lưu danh lại được đến đời sau
– Ngày nay: Dựng đá đề văn ở cửa Hiền Quan.
→ Ca ngợi những vị vua tài năng, chúa suốt khi nhận ra vai trò và mối quan hệ của hiền tài với đất nước.
c. Tác dụng của việc lập văn bia
– Thể hiện sự tôn trọng của xã hội và triều đại đối với hiền tài
– Khuyến khích hiền tài, nhắc nhở những ai có chí tiến thủ để cho lòng thiện tràn đầy, ý xấu bị ngăn.
– Những kẻ xấu lấy đó làm răn, người tốt theo đó mà gắng, dẫn việc dĩ vãng, chỉ lối cho tương lai.
– Làm cho đất nước được hưng thịnh, bền lâu.
→ Cần thiết phải lập văn bia đề danh tiến sĩ.
2. Nghệ thuật của tác phẩm
– Do khắc vào bia đá nên bài kí ngắn gọn, hàm súc
– Là ý chỉ của vua nên lời lẽ trang trọng, thiêng liêng
– Do phải để lại cho muôn đời nên ý tứ sâu sắc , triết lí hàm chứa sự suy ngẫm
3. Bài học lịch sử
– Ở thời nào “hiền tài cũng là nguyên khí quốc gia” cho nên phải biết phát hiện và trân trọng hiền tài.
– Giáo dục được xem là quốc sách hàng đầu
– Biết đào tạo, bồi dưỡng nhân tài, không để chảy máu chất xám.
III. Kết bài
– Khái quát lại tư tưởng trọng người hiền tài trong tác phẩm.
– Liên hệ với thực tiễn cuộc sống hiện nay.
Dàn ý phân tích bài “Hiền Tài Là Nguyên Khí Của Quốc Gia” số 5
1. DÀN Ý
1. Mở bài:
+ Giải thích sơ lược vổ văn bia:
– Văn bia là bài văn khắc trên mặt bia đá, nhằm ghi chép lại những sự kiện trọng dại hoặc tên tuổi, sự nghiệp của những người có công đức lớn lao dể lưu truyền cho
hậu thế biết.
– Bài kí để danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Dại Bảo thứ ba do tiến sĩ Thân Nhân Trung viết năm 1484 thời Hống Đức, theo lệnh vua Lê Thái Tông.
– Hiển tài là nguyên khí của quốc gia là đoạn trích từ bài văn bia. Nội dung nhầm giải thích ý nghĩa và mục đích đúng đắn của việc dựng bia tiến sĩ: vừa là hình thức ghi công để tôn vinh tôn tuổi của các bậc hiền tài; vừa lả cách động viên dể họ dón hết sức lực và tâm huyết chăm lo cho quyền lợi của đất nước và dân tộc.
2. Thân bài:
• Nội dung đoạn trích:
+ Hiển tài có vai trò vô cùng quan trọng đối với vận mệnh đất nước.
– Tác giả đúc kết chân lí: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Vậy Hiền tài là gì? Hiền tài là người tài cao đức lớn, học rộng hiểu nhiều. Nguyên khí là gì? Nguyên khí là khí chất ban đầu làm nên sự sống và quá trình phát triển của sự vật. Hiểu rộng ra, nguyên khí là nền tảng làm nên sự sống còn và phát triển của xã hội và đất nước.
– Hiền tài là sự đúc kết tinh hoa của trời đất, của dân tộc ( Địa linh sinh nhản kiệt). Vì thế nên Hiền tài là nguyên khí của quốc gia: nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rối lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu rồi xuống thấp.
– Để chứng minh cho nhận xét của mình là đúng, tác giả nêu lên cung cách cư xử rất trân trọng của các bậc vua chúa xưa nay dối với hiển tài: Bổi dưỡng kén chọn nhân tài, ban thưởng tới mức cao nhất.
• Ý nghĩa to lớn của việc khắc bia để tên các tiến sĩ đối với đương thời và hậu thế.
+ Tuy nhiên, đối xử trân trọng như thế vần chưa đủ, mà phải ghi tên họ vào bia đá dể lưu danh muôn thuở.
+ Tác giả khẳng định việc dựng bia là đúng dấn và hết sức cần thiết, không phải là chuyện chuộng văn chương, ham tiếng hão…
– Ngoài ý nghĩa tôn vinh tên tuổi của các bậc hiền tài, ghi nhớ công lao của những người có đóng góp to lớn cho đất nước, dân tộc thì mục dích của việc dựng bia là để răn dạy lẽ phải, ngăn ngừa sự tha hoá biến chất của những người có tài, có chức quyển trong thiên hạ.
– Để những người tài trở thành hiền tài, thành nguyên khí quốc gia thì triều đình cần phải có chinh sách đào tạo và sử dụng hiệu quả, phải có những điểu răn dạy nghiêm khắc trước mắt và lâu dài. Bia đá sẽ là lởi nhắc nhờ hiền tài có ý thức rõ ràng hơn vé trách nhiệm của mình đối với sự hưng vong của đất nước và dân tộc. Bài viết có kết cấu khép kín, mở đầu bằng việc khẳng định Hiền tài là nguyên khí của quốc gia và kết thúc bằng ý: …vừa rèn giũa danh tiếng cho sĩ phu, vừa để củng cố mệnh mạch cho nhà nước.
3. Kết bài:
– Bằng phương pháp lập luận chặt chẽ và nghệ thuật sử dụng (ừ ngữ chinh xác, bài viết của tác giả Thân Nhân Trung đã để lại cho người đời sau bài học thiết thực về cách nhìn nhận, đánh giá và sử dụng nhân tài.
– Nếu có chính sách phát hiện, đào tạo và đãi ngộ hiền tài đúng đắn và hợp lí thỉ sự nghiệp xây dựng, phát triển dân giàu nước mạnh mới mau chóng trở thành hiện thực.
Nguồn: Tổng Hợp